ang Toại Đạo Domitilla nằm dọc theo đường Ardeatina cổ, trên lãnh địa của Quý Bà Flavia Domitilla, cháu của Flavio Clemente là nghị viên từ năm 95 Tây lịch. Flavio Clemente là chồng của một Bà Flavia Domitilla khác, cháu của Hoàng đế Diocletian (81-96). Thành phần này trong gia đình Flavia có vẻ thiện cảm với Kitô giáo: theo các sử gia thời đó, Domitian kết án tử hình Flavio Clemente vì lý do tôn giáo; đày vợ và cháu gái của ông ra đảo Pontine. Trước khi đi đày, người cháu gái ông nghị trao tài sản trên đường Ardeatina của bà cho cộng đoàn Kitô hữu sử dụng. Nghĩa trang địa đạo Kitô giáo lớn nhất La Mã sau này phát khởi từ đây.

Các vị tuẫn giáo quan trọng nhất trong nghĩa trang này là Nereus và Archileus, hai quân nhân có lẽ là nạn nhân do Diocletian bách hại (304 Tây lịch). Họ được mai táng trong Vương Cung Thánh Đường hoành tráng xây thời giáo hoàng Siricius (385-399) có cung thánh mái vòm và tiền đường. Lòng thánh đường chia ba gian với hai hàng trụ sử dụng lại các đỉnh cột thời cổ. Một quần thể rất cổ xưa khác là lăng ngầm dòng họ Flavi từ thế kỷ thứ 2 Tây lịch, ban đầu là lăng tư nhân ngoại giáo, đến thế kỷ thứ 3 có thêm các phần mộ Kitô hữu trang trí cảnh trích từ Kinh Thánh. Cuối cùng, nên thăm mộ của Veneranda, lăng các Tông Đồ Nhỏ, và mộ của Diogenes người phu huyệt.

Nguồn: Tòa Thánh - Hang Toại Đạo La Mã

uốn Giáo lý Công Giáo tóm tắt được Đức Thánh Cha Biển Đức XVI ban hành vào ngày 28 tháng Sáu năm 2005 với nội dung tóm tắt cuốn Giáo Lý Giáo Hội Công Giáo ban hành năm 1992... Có 14 tác phẩm nghệ thuật hội họa thuộc nhiều thời đại khác nhau đuợc in chung trong cuốn giáo lý mới.

... Như Đức thánh Cha giải thích, việc in những tác phẩm này trong cuốn giáo lý không chỉ thuần là hình ảnh minh họa, nhưng là một phần trong tổng thể của cuốn giáo lý mới. Trong mọi bản dịch cuốn Giáo lý tóm tắt này ra các ngôn ngữ khác, những hình ảnh này cũng phải giữ đúng vị trí trong bản văn...

Trang bìa của cuốn Giáo lý tóm tắt có in hình mục tử vẽ trên một phiến đá tìm thấy tại hang toại đạo Domitilla ở Roma, có từ cuối thế kỷ thứ ba. Hình ảnh này được giải thích như biểu tượng tổng quát về cuốn Giáo lý mới: "Chúa Kitô, người mục tử tốt lành, dùng quyền năng của Ngài (cây gậy) mà hướng dẫn và bảo vệ các tín hữu (con chiên), để đưa họ về với Ngài với làn điệu ngọt ngào của sự thật (ống sáo), và cho họ yên nghỉ dưới bóng mát của cây sự sống là thánh giá cứu độ của Ngài, là cây mở lối vào Thiên đàng."

Nguồn: Thông Tấn Xã Công Giáo Việt Nam